Przetrwałe lęki mogą przybierać charakter lęków nerwicowych. U człowieka lęk pojawia się również w większości chorób psychicznych. Inny nieco jest lęk osoby dorosłej inaczej demonstrują lęki dzieci.
Lęki u dzieci
Wielu rodziców stykało się dziecięcymi lękami nocnymi (pavor nocturnus). Traktuje się je jako objawy dziecięcej nerwicy. Nie są to lęki „sensu stricto”, o których to piszemy. Dzieci reagują nimi zazwyczaj na groźne sny, niebezpieczeństwa związane z przeżywanymi we śnie sytuacjami i w tym sensie reakcja ich na lękowy sen jest adekwatna. Lęki dorosłych są przeżywane z pełną świadomością i poczuciem bezradności wobec nich. Oczywiście i dorośli miewają sny lękowe, ale wtedy wystarczy obudzenie się, aby lęk wyciszyć. Oczywiście dzieci mogą również przeżywać prawdziwe stany lękowe, ale jest to właściwie dolegliwość dorosłych.
Nieco historii o kształtowaniu się rozpoznania stanów lękowych
Już w 1895 roku w swej pracy pt. Studia nad histerią Feud opisał wywiad przeprowadzony z pacjentem w charakterystyczny sposób skarżącym się na lęki. Pacjent podawał na początku, że jego główną dolegliwością jest nagła niemożność oddychania. Miał wtedy wrażenie, że za chwilę się udusi. „Przychodziło to na niego niespodziewanie”. Czuł początkowo ucisk w oczach i całej głowie, a następnie miał przekonanie, że za chwile zemdleje. Później „coś chwytało go za serce i klatkę piersiową”. Zaraz po tym czuł walenie (jak młotem) w głowie, zaciskanie w krtani i był przekonany, że za chwilę umrze. Niewątpliwie był to klasyczny opis stanu lękowego, choć taką jednostkę chorobową wyodrębniono dopiero w ostatnich dwudziestu latach. Freud nazwał zachowanie i objawy chorego nerwicą lękową.
fot. panthermedia
Przeglądając dawną literaturę fachową, znaleziono odnośnie stanów lękowych nie tylko analizę Freuda. Okazało się, że już w latach osiemdziesiątych XIX wieku opisywano lęki związane z obawami przed pustymi placami. Westphal w 1872 roku nazwał je agorofobią. W tym samym czasie zarejestrowano fenomen nadpobudliwego reagowania serca pacjentów lękowych. Objaw ten nazwany „irritable heart” pochodził od Da Costy. Dopiero w roku 1978, w opublikowanych kryteriach diagnostycznych (RDC), które później posłużyły do ustalenia amerykańskich kryteriów diagnostycznych (DSM-III) i międzynarodowego wykazy rozpoznań (ICD-10) wydzielono z nerwicy lękowej napady paniki i uogólnione stany lękowe. Twórcą takiego podziału był amerykański psychiatra Klein.
Masz nerwicę? Ktoś z Twoich bliskich? Skonsultuj się ze specjalistą. Zajrzyj na stronę Centrum Zdrowia Psychicznego w Tychach. Tu znajdziesz specjalistów, którzy pomogą wskazać przyczyny oraz zaproponują leczenie. Kliknij TUTAJ by uzyskać więcej informacji.
