Leki przeciwdepresyjne mogą zwiększać ryzyko nieprawidłowych krwawień

Wyniki badania, o którym będzie mowa, zostały opublikowane w listopadowym numerze Archieves of Internal Medicine (Arch Int Med 2004;164:2367-2370). Badanie dotyczyło związku między leczeniem lekami przeciwdepresyjnymi i występowaniem nieprawidłowych krwawień.

Serotonina bierze udział w agregacji płytek. Przyjmowanie leków przeciwdepresyjnych, zwłaszcza tych z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), wiąże się natomiast ze zmniejszonym wychwytem serotoniny przez płytki krwi. Dlatego już wcześniej prowadzono badania nad ryzykiem nieprawidłowych krwawień w trakcie terapii lekami przeciwdepresyjnymi. Wyniki tych badań nie były jednak zgodne.

Badanie:

Obecne badanie było dużym badaniem typu case-control. Wykorzystano w nim informacje pochodzące z duńskiej bazy danych, obejmującej ponad 850 tysięcy pacjentów. Do badania włączono osoby w wieku powyżej 18 lat, po raz pierwszy leczone lekami przeciwdepresyjnymi i znajdujące się w bazie od co najmniej roku. Grupę kontrolną dobrano pod względem płci i wieku.

Leki przeciwdepresyjne podzielono pod względem stopnia hamowania wychwytu zwrotnego serotoniny na trzy grupy:

* Leki w niewielkim stopniu hamujące wychwyt zwrotny serotoniny:
mirtazapina, nefazodon, trazodon, nortryptylina

* Leki w średnim stopniu hamujące wychwyt zwrotny serotoniny:
wenlafaksyna, amitryptylina, fluwoksamina, citalopram

* Leki w dużym stopniu hamujące wychwyt zwrotny serotoniny:
fluoksetyna, sertralina, paroksetyna

Badanie obejmowało okres 8 lat (1992-2000). Grupa była obserwowana pod kątem hospitalizacji z powodu nieprawidłowych krwawień, przy czym krwawienie musiało być główną przyczyną hospitalizacji.

Ostatecznie, badana grupa liczyła blisko 65 tysięcy osób, obserwowanych średnio przez 229 dni. Kobiety stanowiły ponad 70% (73,5%) grupy. Średnia wieku wynosiła 58 lat.

W trakcie badania 196 osób było hospitalizowanych z powodu nieprawidłowych krwawień. Ponad 47% (47,4%) stanowiły epizody krwawienia z pęcherza moczowego. Do kolejnych, pod względem częstości występowania, należały krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego i krwawienia w obrębie ośrodkowego układu nerwowego.

Liczba krwawień wzrastała wraz ze stopniem hamowania wychwytu zwrotnego serotoniny przez lek – 18 przypadków krwawień wystąpiło w grupie przyjmującej leki w niewielkim stopniu hamujące wychwyt zwrotny serotoniny, 75 w grupie przyjmującej leki w średnim stopniu hamujące wychwyt zwrotny serotoniny i 103 w grupie przyjmującej leki w dużym stopniu hamujące wychwyt zwrotny serotoniny.

Wnioski:

(1) Częstość nieprawidłowych krwawień związanych z używaniem leków przeciwdepresyjnych wynosi blisko 5 (4,9) epizodów na 1000 osobo-lat używania leku.

(2) Ryzyko krwawienia wyraźnie wzrasta wraz ze stopniem hamowania wychwytu zwrotnego serotoniny przez lek. Z największym ryzykiem wiąże się więc używanie leków z grupy fluoksetyny, paroksetyny i sertraliny, zwłaszcza u osób w podeszłym wieku i u tych z krwawieniami z przewodu pokarmowego w wywiadzie.

(3) U osób leczonych lekami w dużym stopniu hamującymi wychwyt zwrotny serotoniny, ryzyko hospitalizacji z powodu nieprawidłowych krwawień jest niemal 3-krotnie (2,6) większe niż u osób leczonych lekami w niewielkim stopniu hamującymi wychwyt zwrotny serotoniny.