Reklama:

Program społeczny: Schizofrenia Open the Doors

Andrzej Cechnicki, Anna Bielańska

Ten tekst przeczytasz w 13 min.

Program społeczny: Schizofrenia Open the Doors

medforum

Wsparcie podczas terapii

Uprzedzenia i przesądy wobec osób chorych psychicznie mają swoją długą tradycję. Spotyka się je powszechnie i mają negatywny wpływ na prognozę i przebieg choroby. Ludzie chorzy na schizofrenię spotykają się często w życiu codziennym z dyskryminacją i odrzuceniem. Społeczeństwo, prawodawcy, pracodawcy, media i nawet niektórzy lekarze podtrzymują stereotypowe widzenie chorych na schizofrenię jako osób niebezpiecznych, agresywnych i niezdolnych do efektywnej pracy.

Reklama:

Takie podejście, któremu mogą ulec także członkowie rodzin chorych a nawet sami chorzy, zmniejsza ich szansę na znalezienie zatrudnienia, małżeństwo, posiadanie domu czy uzyskanie pomocy od sąsiadów. W naszym kraju, pomimo wysiłków reformy opieki psychiatrycznej, standard opieki w zakresie chorób psychicznych jest na niższym poziomie niż w zakresie chorób somatycznych.

Brak akceptacji osób chorych na schizofrenię wynika z wielu mylnych i krzywdzących stereotypów np.:

  • Schizofrenia jest zawsze chorobą „nieuleczalną” i zawsze przebiega niekorzystnie
  • Chorzy na schizofrenię są zwykle agresywni i niebezpieczni.
  • Chorzy na schizofrenię mogą zarazić innych swoim szaleństwem.
  • Chorzy na schizofrenię są leniwi i nie można na nich polegać.
  • Schizofrenia jest wynikiem świadomej słabości woli i charakteru („Chory mógłby otrząsnąć się z tego, gdyby tylko chciał”).
  • Chorzy na schizofrenię zawsze mówią ‘od rzeczy’.
  • Chorzy na schizofrenię są kompletnie niezdolni do podejmowania racjonalnych decyzji dotyczących własnego życia (np. miejsca zamieszkania).
  • Chorzy na schizofrenię są zawsze nieprzewidywalni.
  • Chorzy na schizofrenię nie potrafią efektywnie pracować.
  • Stan chorych na schizofrenię stale się pogarsza.
  • Winę za schizofrenię ponoszą rodzice.

To właśnie w sprzeciwie wobec tych opinii, psychiatrzy rozpoczęli w 1996 roku na Światowym Zjeździe Psychiatrycznym w Madrycie program „Schizofrenia - Otwórzcie Drzwi”. Pierwszy pilotażowy projekt zainicjowano w Alberta w Kanadzie. Po pierwszych pozytywnych rezultatach programu kanadyjskiego, podobne akcje rozwinięto w Austrii, Chinach, Egipcie, Niemczech, Grecji, Indiach, Włoszech i Hiszpanii. W każdym z krajów program koordynowany jest przez komitet, w skład którego wchodzą psychiatrzy, pacjenci, członkowie rodzin osób chorych, dziennikarze, politycy, nauczyciele i działacze społeczni.

Kampania „Schizofrenia - Otwórzcie Drzwi” jest realizowana w Polsce od września 2000r. Jej celem jest poprawa społecznego odbioru schizofrenii i pogłębienie tolerancji w naszym kraju dla osób chorych psychicznie. Program „Schizofrenia - Otwórzcie Drzwi” jest prowadzony przy współpracy ze Światową Organizacją Zdrowia (WHO) a w Polsce przez Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Program uzyskał patronat Ministerstwa Zdrowia, Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej i Ministerstwa Edukacji. Powstał dzięki wsparciu z grantu naukowego Firmy Lilly.

Od lat szereg zespołów w Polsce prowadzi szkolenia, badania i organizuje sympozja na temat schizofrenii. Program "Schizofrenia - otwórzcie drzwi" ma na celu w pierwszym etapie integrację naszych środowisk i stworzenie "wspólnoty intelektualnej", szeroko powiązanego środowiska opiniotwórczego tak, aby nasze wspólne przesłanie miało mocny rezonans w opinii publicznej i prawdziwie doprowadziło do przełomu w postawach i uprzedzeniach wobec osób chorych psychicznie. Bezpośrednim celem programu jest przeciwstawienie się stygmatyzacji i dyskryminacji osób chorych na schizofrenię poprzez edukację wielu grup społecznych – uczniów, kleryków, pacjentów i ich rodzin, psychiatrów i lekarzy rodzinnych oraz bliską współpracę z mediami nad nowym, bliższym prawdzie obrazem osoby chorej psychicznie w społeczeństwie.

Struktura programu

Aby zagwarantować wieloletni rozwój programu oraz jego ogólnopolską koordynację i współpracę z WPA, postanowiono realizować projekt według wymaganego przez Światowe Towarzystwo Psychiatryczne harmonogramu.

W styczniu 2000 roku Zarząd PTP powołał koordynatora programu, który zorganizował "grupę planującą" jego przebieg (wg terminologii WHO "Initial Planning Group"). Grupa ta utworzyła Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Psychiatrii i Opieki Środowiskowej, którego jednym z celów statutowych jest realizacja programu „Schizofrenia - otwórzcie drzwi”.  W pierwszej fazie projektu zaprosiliśmy do udziału osoby, stowarzyszenia i instytucje zaangażowane w problematykę schizofrenii z czterech regionów: śląskiego, małopolskiego, mazowieckiego i podlaskiego.

W kolejnym kroku poszerzała się grupa koordynatorów regionalnych programu „Schizofrenia - Otwórzcie drzwi” w kolejno włączanych do współpracy regionach:

  • Region śląski - Krzysztof Czuma
  • Region małopolski - Anna Bielańska
  • Region mazowiecki - Joanna Meder
  • Region podlaski - Leszek Sagadyn
  • Region lubuski - Władysław Sterna
  • Region kujawsko -pomorski - Aleksander Araszkiewicz
  • Region wielkopolski - Barbara Trafarska
  • Region opolski - Krzysztof Nazimek
  • Region łódzki - Edward Patura-Szost
  • Region lubelski - Tadeusz Młynarczyk
  • Region pomorski - Roman Ludkiewicz
  • Region dolnośląski - Ewa Bartecka-Piłasiewicz
  • Region świętokrzyski - Renata Mirosławska-Masternak
  • Region podkarpacki - Joanna Górecka
  • Region zachodnio-pomorski - Agata Lisiecka
  • Region warmińsko-mazurski - Tadeusz Ciborski

Obok koordynatorów regionalnych do współpracy zostali poproszeni koordynatorzy projektów i zadań jakie wynikały z merytorycznych celów programu.

  • Anna Bielańska - współpraca z mediami
  • Jacek Wciórka - badania postaw w stosunku do osób chorych psychicznie
  • Maria Pałuba - program "Razem w życiu i sztuce" w regionach
  • Józefa Grodecka - koordynacja współpracy z Ośrodkami Pomocy Społecznej w regionach - program "Leczyć się, mieszkać i pracować w gminie"
  • Hubert Kaszyński - gminne i regionalne programy pracy dla osób chorych psychicznie
  • Agnieszka Lewonowska - współpraca z organizacjami pozarządowymi
  • Zofia Puchelak/Andrzej Warot - współpraca ze Stowarzyszeniami Rodzin
  • Małgorzata Kawula - współpraca ze Stowarzyszeniem Pacjentów „Otwórzcie drzwi”
  • Bogdan de Barbaro - koordynacja szkoleń dla lekarzy rodzinnych
  • Jarosław Naliwajko SJ - koordynacja współpracy z "Kościołem" i szkoleń dla kleryków
  • Irena Namysłowska/Ewa Domagalska - koordynacja współpracy ze "Szkołą" i szkoleń dla nauczycieli
  • Joanna Meder - współpraca z przewodniczącymi sekcji PTP celem wprowadzenia "psychoterapeutycznych standardów leczenia schizofrenii"
  • Andrzej Cechnicki/Maria Rostworowska - koordynacja programu "wczesnego leczenia i zapobiegania nawrotom w schizofrenii”

Za merytoryczną realizację programu odpowiada „Ogólnopolska Grupa Koordynatorów” (wg terminologii WHO "Local Action Group"), którą tworzą koordynatorzy regionalni, osoby prowadzące koordynację indywidualnych zadań oraz przewodniczący współpracujących z Programem Sekcji PTP.

Program merytoryczny

Celem merytorycznym programu jest przeciwstawianie się stygmatyzacji i dyskryminacji osób chorych na schizofrenię; obejmuje on cztery obszary działania:

  1. Współpraca z mediami
  2. Program edukacyjny
  3. Działania praktyczne
  4. Badanie postaw

Współpraca z mediami

Współpraca z mediami realizowana zarówno w programach ogólnopolskich jak i lokalnych w oparciu o dotychczasowe doświadczenia zebrane przez instytucje i osoby zaproszone do współpracy w ramach „Ogólnopolskiej Grupy Koordynatorów”. Jednym z celów jest ustalenie wspólnego, dostępnego dla nieprofesjonalnego słuchacza języka - jakim, my profesjonaliści będziemy opowiadać o chorobie - jej przyczynach, przebiegu i leczeniu. Rozpowszechniamy w całym kraju 10 ogólnie akceptowanych tez na temat schizofrenii. Oznacza to również regularne audycje radiowe, telewizyjne, publikacje w prasie lokalnej i krajowej. Artykuły w lokalnej prasie lub radiu powinny być prezentowane z perspektywy pacjenta, rodziny i profesjonalisty. Istotnym zadaniem staje się współpraca z pacjentami, którzy będą gotowi "udzielić swego głosu" lub przedstawić „swoją twarz” w mediach. Planuje się przygotowanie krótkiego, informacyjnego filmu dla telewizji "Schizofrenia - otwórzcie drzwi" oraz akcję plakatową w całej Polsce. Hasło roku 2001 brzmiało: "Schizofrenia nie jest chorobą nieuleczalną".

Ważnym zadaniem jest przygotowanie i wydanie informatora na temat schizofrenii, który byłby łatwo dostępny w całej Polsce i zawierał podstawowe informacje o chorobie celem przełamania istniejących stereotypów i mitów. Planuje się też wprowadzenie najistotniejszych informacji o schizofrenii i sposobach jej leczenia do Internetu.

POWIĄZANE DYSKUSJE NA FORUM Z KATEGORII Schizofrenia

Jak wyszłam z depresji- Jest NADZIEJA!!
Hej, Piszę ten post z nadzieją, że moja opowieść komuś pomoże. Wiem przez jakie cierpienie i piekło przechodzi osoba z depresją, więc obiecałam sobie, że jak z tego wyjdę to pomogę innym. Stany d...
Pomocy !
Moi drodzy czy to możliwe że u jednego pacjenta zdiagnozowano afektywne zaburzenia dwubiegunowe, epizod mieszany F31.6 oraz relatywne zaburzenia nerwicowe o obrazie lękowo-depresyjnym F43.2 ? Czy to ...
Pomocy !
Moi drodzy czy to możliwe że u jednego pacjenta zdiagnozowano afektywne zaburzenia dwubiegunowe, epizod mieszany F31.6 oraz relatywne zaburzenia nerwicowe o obrazie lękowo-depresyjnym F43.2 ? Czy to ...
Psychoza
Czy psychoza musi być koniecznie objawem schizofrenii? Miałam epizod rok temu , objawy ostre trwały ok 7-10 dni. Trafiłam do szpitala na 2 tygodnie, ustawili leki, w stanie dobrym wypisali do domu....
trittico cr 150mg zejscie
witam chce sie doradzic czy moge odrzucic ten lek w dawce 150mg sen jest git bez tego depresji nie ma natretne mysli sa ale mysle ze nie od tego leku pozatym czy moge go odstawic od razu sen mam swie...
Prośba o poradę - chłopak
Witam i bardzo proszę o poważne potraktowanie, zależy mi na jakichś poradach doświadczonych osób. Poznałam kogoś rok temu, jest super, ale jedno nie daje mi spokoju. Opiszę to w skrócie: Mężczyzn...
Reklama:
Reklama: