Psychopatologiczne objawy spowodowane przez guzy mózgu związane są ze wzmożeniem ciśnienia śródczaszkowego oraz uszkodzeniem samej tkanki mózgowej.
Napady psychiczne (częściowe o objawach złożonych).
Napady z jakościowymi zaburzeniami świadomości – napady psychomotoryczne.
Za Hallenem wyróżnia się ich cztery typy:
typ I- typus oralis z objawami:
- nagła zmiana jakościowa świadomości i zjawisk ruchowych, jak: mlaskanie, ruchy języka, ruchy połykowe i ruchy żucia,
typ II – typus adversibus – zaburzenia czynności statycznych położenia ciała lub jego części:
- wykonywanie ruchów zginania tułowia, skręcania głowy, ruchów obrotowych wokół własnej osi,
typ III – typus vocalisatorius sive disphaticus:
- sterotypowe powtarzanie zgłosek lub części zdań, często w postaci neologizmów, czasami afazja ruchowo-czuciowa,
typ IV – typus purus – (Bilikiewicz A. I wsp.,1977) „chory w stanie zmienionej jakościowo świadomości wykonuje automatyczne ruchy kończynami, głową lub całym ciałem, ruchy drapania, pocierania lub inne nieskoordynowane i niezrozumiałe czynności”.
Napady psychoruchowe pomroczne – zjawiska psychosensoryczne i wegetatywne kończą się przejaśnieniem świadomości, albo ulegają wtórnemu uogólnieniu.
Napady psychosensoryczne –opisane przez Jacksona (napady hakowe) – występują pod --postacią halucynoidów. Chorzy odczuwają niezwykły zapach lub smak, czasami melodie, dźwięki, wrażenia wzrokowe w postaci mroczek, mikropsji lub makropsji.
Napady z zaburzeniami intelektu, to zjawiska dysmnestyczne – złudy pamięciowe utożsamiające, zjawiska ideacyjne depersonalizacji i derealizacji.
Napadowe zaburzenia emocjonalne np.: napady dystymiczne (nagła zmiana nastroju bez przyczyn zewnętrznych).
Napadowe zaburzenia poczucia czasu (napady dyschronognostyczne), czas przepływa bardzo wolno, albo bardzo szybko.
4. Guzy okolicy ruchowo-czuciowej.
Charakterystyczne są porażenia kończyn, napady padaczkowe częściowe :ruchowe i czuciowe o objawach prostych (napady ogniskowe Jacksona). Guzy okolicy czuciowej o lokalizacji lewostronnej doprowadzają do zaburzeń mowy (afazje).
Obraz psychopatologiczny guzów okolicy czuciowo-ruchowej prezentuje objawy zespołów otępiennych lub charakteropatycznych.
5. Guzy okolicy ciemieniowej
Charakterystyczne objawy to:
- upośledzenie czucia powierzchniowego z przeciwstronnym niedowładem ruchowym kończyn,
- zaburzeniami czucia głębokiego,
- napady padaczkowe częściowe o objawach prostych (drętwienie, parestezje w zakresie twarzy lub kończyn),
- napad może mieć charakter uogólniony,
- obustronna apraksja ruchowa.
Uszkodzenie lewego płata:
- niemożność odróżnienia lewej strony ciała od prawej, głównie rąk i palców.
Uszkodzenie kory na granicy między zakrętem kątowym a drugim zakrętem potylicznym, powoduje występowanie objawów zespołu Gerstmanna.
Zespół zakrętu kątowego to:
- zaburzenia gnozji co do własnych palców,
- akalkulia,
- agrafia,
- trudności w ocenie własnego ciała.
Uszkodzenie prawego płata ciemieniowego powoduje:
- zaburzenia schematu ciała – przeświadczenie chorego o braku lewej połowy ciała, głównie kończyn,
- anozognozja,
- zaburzenia lokalizacji czucia,
Uszkodzenie przedniej części to:
- parestezje,
- astereognozje,
- zaburzenia lokalizacji czucia,
- apraksja ideatoryjna.
Uszkodzenie części tylnej i środkowej to:
- agnozje,
- zaburzenia pisma i czytania,
- zaburzenia schematu ciała.
Do charakterystycznych zaburzeń bez względu na lokalizację zalicza się: psychiczne objawy ogniskowe, napady padaczkowe połowicze, ogniskowe zmiany neurologiczne, zaburzenia świadomości i zaburzenia charakterologiczne.
6. Guzy okolicy potylicznej
Następstwami neurologicznymi są: przeciwstronne niedowidzenie połowicze równoimienne, przy najczęściej zniesionym widzeniu środkowym, napady padaczkowe częściowe (napadowe zaburzenia spostrzegania w zakresie zmysłu wzroku), ogniskowe objawy psychiczne typu aleksji i agrafii.
Zaburzenia psychiczne związane są najczęściej ze wzmożeniem ciśnienia śródczaszkowego z ilościowymi i jakościowymi zaburzeniami świadomości.
7. Guzy półkul
Następstwa neurologiczne guzów półkul, ciała modzelowatego i komór bocznych, to: napady padaczkowe, bóle głowy i inne objawy związane ze wzmożeniem ciśnienia śródczaszkowego.
Zaburzenia psychiczne:
- z przegrody przeźroczystej - zespół skroniowo-limbiczny,
- ciała modzelowatego - zespół skroniowo-limbiczny,
- półkul –zespół psychoorganiczny otępienny,
- lewa półkula – zespół psychoorganiczny otępienny, zespół onejroidalny,
- półkula prawa i komory boczne – zespół psychoorganiczny otępienny,
- lewa półkula z komorą boczną lewą– zespół charakteropatyczno-otępienny.
8. Guzy móżdżku
Guzy móżdżku, to najczęściej guzy robaka i półkul móżdżku, doprowadzające do wzrostu ciśnienia śródczaszkowego, co wyraża się zaburzeniami świadomości i objawami otępienno-charakteropatycznymi.
Objawami guzów móżdżku są:
- oczopląs,
- obniżenie napięcia mięśniowego,
- niezborność ruchów,
- zaburzenia równowagi,
- skandowana mowa.
Zaburzenia psychiczne pod postacią zaburzeń świadomości są zwiastunem wgłobienia migdałków móżdżku.
9. Guzy pnia
Dzieli się je na guzy pnia czaszkowego i na guzy pnia niskiego.
Z punktu widzenia psychopatologii mają niewielkie znaczenie.
Pień mózgu jest siedzibą funkcji emocjonalnych, czyli uczuć pierwotnych (popędy, proste uczucia przyjemności i przykrości.
Zjawiska związane ze sferą uczuciową nazywane są „afektem rzekomym” lub pozorną wściekłością.
Zaburzenia psychiczne zależą przede wszystkim od wzrostu ciśnienia śródczaszkowego i należą do objawów wczesnych. Mogą mieć charakter psychoorganiczny z zaburzeniami napędu psychoruchowego. Następuje szybkie narastanie objawów otępiennych z objawami zaburzeń świadomości ilościowych i jakościowych.
10. Guzy na podstawie czaszki
Zaburzenia psychiczne o wartości lokalizacyjnej zależą od uszkodzenia poszczególnych okolic. Należą do nich: umiejscowione w:
- przednim dole czaszki: zespół czołowy,
- środkowym dole czaszki: charakteropatia, zespół psychoorganiczny otępienny,
- kącie mostowo-móżdżkowym: charakteropatia,
- tylnym dole czaszki: charakteropatia.
11. Guzy okolicy siodła
Guzy okolicy siodła dają objawy neurologiczne, wegetatywne i endokrynologiczne oraz psychopatologiczne.
Do najczęstszych należy zespół psychoendokrynopatyczny oraz pierwotne ilościowe zaburzenia snu w sensie wzmożonej potrzeby snu.
Zespół psychoendokrynologiczny cechuje się następującymi zaburzeniami psychicznymi;
- zaburzenia elementarnych popędów: odżywiania, potrzeby snu, wyładowania ruchowego, popęd płciowy, macierzyński),
- upośledzenie napędu psychoruchowego (popędliwość lub stępieniem, zobojętnieniem i zanikiem aktywności),
- zmiany nastroju: euforia, poprzez zaburzenia depresyjne do dysforii.
Guz kieszonki Rathkego związany jest z zaburzeniami psychicznymi takimi jak:
- zespół charakteropatyczny,
- zespół psychoorganiczny powikłany stanem onejroidalnym.
Należy pamiętać, że zaburzenia psychiczne często wyprzedzają objawy neurologiczne spowodowane obecnością guzów mózgu i dlatego zaburzenia czynnościowe można rozpoznać jedynie po wykluczeniu tła organicznego zaburzeń.
Sponsor projektu: