Reklama:

Zespół stresu pourazowego – charakterystyka psychologiczna i neuropsychologiczna

Paweł Krukow, dr n.hum. Andrzej Lipczyński

Ten tekst przeczytasz w 14 min.

Zespół stresu pourazowego – charakterystyka psychologiczna i neuropsychologiczna

Panthermedia

Samotność

Artykuł przedstawia krótką charakterystykę zespołu stresu pourazowego ukazaną z dwóch perspektyw: psychologicznej; pokazane zostały głównie objawy psychopatologiczne, na jakie cierpią pacjenci z tym zespołem. Drugi obszar analizy – na nim głównie skupia się większa część tekstu, przedstawia badania neuropsychologiczne oraz neurobiologiczne, które mogą stać się punktem wyjścia dla zrozumienia objawów i dynamiki samego zespołu. Wyniki te pochodzą zarówno z badań przeprowadzanych za pomocą procedury diagnozy neuropsychologicznej, jak i metod neuroobrazowania: metodami ukazującymi zmiany w strukturze mózgu i obrazującymi funkcjonowanie mózgu. Została także podniesiona kwestia możliwości wykorzystania tych metod w postępowaniu sądowo-psychiatrycznym.

Reklama:

Mimo, iż sam termin „zespół stresu pourazowego” pojawił się na początku lat osiemdziesiątych, takie symptomy, jakie opisuje się u pacjentów z tym rozpoznaniem już dużo wcześniej stały się przedmiotem analizy psychiatrycznej i psychologicznej. Przyjmuję się, że opisywana przez psychoanalityków „nerwica wojenna”, którą rozpoznano u wielu żołnierzy po I wojnie światowej odpowiada objawowo właśnie dzisiejszemu PTSD, zwłaszcza wśród pacjentów, którzy byli weteranami wojny w Wietnamie. Podobne analogie można zauważyć w przypadku badań nad osobami, które przeżyły pobyt w obozie koncentracyjnym.

Warto więc zaznaczyć, że to w Europie po raz pierwszy badacze zajmujący się zaburzeniami psychicznymi zwrócili uwagę na to, że silne, traumatyczne przeżycia mogą w pewnym stopniu zaburzyć funkcjonowanie psychiczne człowieka. Kontynuując zainteresowanie tym zagadnieniem członkowie Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego przeszło 20 lat temu zauważyli wśród wspomnianych już weteranów wojny w Wietnamie, trwałe i głębokie zmiany w funkcjonowaniu psychicznym i psychofizycznym. W tym też okresie pojawiły się badania skoncentrowane na rodzaju traumatycznych przeżyć i wynikających z nich konsekwencji psychicznych, ale nie związanych z wojną. Objawy te związane były z przeżytym gwałtem, przemocą wobec dzieci i kobiet. (Burgess, Holmstrom, 1994, Kempe i Kempe, 1979, Walker, 1979).

W związku z tym zjawiskiem w psychiatrii i psychologii pojawia się nowa jednostka nozologiczna - zespół stresu pourazowego, znana w literaturze jako Post-Traumatic Stress Disorder (PTSD).

Zespół ten obejmuje zaburzenia psychiczne wynikające z:

  • gwałtu,
  • agresywnego napadu,
  • walki frontowej,
  • katastrof komunikacyjnych, 
  • tzw. „men-made disorders” (bombardowanie, tortury, obozy koncentracyjne, a ostatnio terroryzm).

Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne (American Psychiatric Association) określa nie tylko co może powodować PTSD, ale także z czym to zaburzenie jest związane, a mianowicie z zagrożeniem życia i towarzyszącą temu bezradnością.

fot. ojoimages

Dotyczy ono także permanentnego odtwarzania traumy, a w konsekwencji koszmarnych snów związanych z traumą , przypominania i rozpamiętywania jej, uporczywego unikania – przede wszystkim wspomnień i sytuacji kojarzących się z traumatycznym wydarzeniem i zmniejszeniem ogólnej reaktywności - unikania uczuć, myśli związanych z traumą, przypominania ważnych aspektów traumy, chłodu emocjonalnego w kontaktach interpersonalnych.

Dotkliwymi objawami psychofizycznego pobudzenia są:

  • zaburzenia z zasypianiem lub snem,
  • trudności w koncentracji,
  • drażliwość,
  • wybuchy gniewu i złości (Lis-Turlejska, 1998a).

Często powtarzającym się objawem występującym w PTSD jest silne napięcie wywołane każdym wspomnieniem o wydarzeniu, czy też przedmiotem który się z tym wydarzeniem kojarzy, a także przeżywania nagłego poczucia o intruzywnym charakterze, że wydarzenie znów ma miejsce.

POWIĄZANE DYSKUSJE NA FORUM Z KATEGORII Zaburzenia lękowe

Nerwica natręctw u nastolatka
Witam, Jestem mamą nastolatka ze zdiagnozowaną nerwicą natręctw. Syn od roku jest leczony oraz chodzi na psychoterapię. Co do leków, początkowo Zotral, który miał dobre efekty, ale niestety powodow...
Mirror 15 mg
Dostałam wysypkę na twarzy po 3 tygodniowym brania leku nie wiem co robić może ktoś był w podobniej sytuacji
Erytrofobia. Zabieg ETS
Ciężko znaleść cokolwiek w internecie. Byłoby super jakby ludzie którzy są po, wypowiedzieli sie tutaj. Sami wiecie jak wyglada takie życie...
Erytrofobia
Witam Czy jest tutaj może ktoś kto cierpi na Erytrofobie ? Macie może jakieś sposoby jak sobie z nią radzić ? Może ktoś miał przeprowadzany zabieg ? Byłabym wdzięczna jeśli ktokolwiek by się udziel...
ZOK
Czy da się wyleczyć z zaburzeń obsesyjno kompulsywnych? Dobijają mnie natrętne myśli,piosenki w głowie.Odechciewa mi się wszystkiego.Mam zaburzenia na tle religijnym tzw.skrupuły podczas spowiedzi.Mę...
Zaburzenia obsesyjno kompulsywne
Witam.Proszę o radę.Czy ja jestem jakaś nienormalna.Czy to zaburzenie tak na mnie działa.Im bardziej odrzucam podniecenie-tło religijne tym bardziej ono się pojawia.Czy coś jest ze mną nie tak.Jakbym...
Reklama:
Reklama: