Reklama:

Zespół wypalenia zawodowego

Maciej Stroński

Ten tekst przeczytasz w 8 min.

Zespół wypalenia zawodowego

Panthermedia

Stres

Dosyć często można spotkać się pojęciem wypalenia zawodowego. Pojęcie to wiąże się z brakiem satysfakcji z wykonywanej pracy, zwłaszcza pracy z innymi osobami. Zatem najbardziej na wypalenie zawodowe narażeni będą lekarze, pielęgniarki, personel medyczny, psycholodzy. Będą to te grupy zawodowe, których praca polega na pomocy innym, ale po pewnym czasie nie przynosi zadowolenia i satysfakcji, pojawia się bezradność i niemożność pełnego zaangażowania się w wykonywaną pracę. Badania opisujące to zjawisko pokazują, że wynika to głównie z ograniczeń pomocy innym ludziom, ale także z nieumiejętnego radzenia sobie z obciążeniami, które wpisane są w pracę z pacjentami (np. stres).

Reklama:

Kto należy do grupy ryzyka?

Pracownicy oddziałów i poradni psychiatrycznych są grupą tak zwanego wysokiego ryzyka (ze względu na specyfikę pracy), u której może rozwinąć się zespół wypalenia zawodowego. Badania pokazały, że pielęgniarki psychiatryczne przeżywają znaczący stres w pracy z ciężko chorymi psychicznie. Ponadto personel oddziałów psychiatrycznych spotyka się na co dzień z nieprzewidywalnością zachowań leczonych pacjentów, często jest to ryzyko popełnienia samobójstwa. Ale pojawiają się także zagrożenia związane z agresją, co pociąga za sobą konieczność nieprzerywalnej obserwacji takich osób. Personel medyczny odczuwać może dyskomfort psychiczny związany z leczeniem pacjentów przyjętych wbrew woli. Dyskomfort wiąże się także z ograniczeniem możliwości komunikacyjnych z pacjentem z powodu przejawianych przez niego objawów choroby (zaburzenia świadomości, myślenia, spostrzegania). Istotnym problemem niosącym duże obciążenia stresem jest popełnienie samobójstwa przez chorego. Jest to obciążenie dla lekarza zarówno zawodowe jak i osobiste. Personel oddziałów psychiatrycznych jest mniej przygotowany do zmagania się ze śmiercią pacjentów niż lekarze innych specjalności. Samobójstwo w psychiatrii traktuje się jako porażkę zastosowanej terapii a nie jako konsekwencję postępującej choroby. Po śmierci pacjenta cierpiącego na zaburzenia psychiczne personel może doznawać uczucia żalu, winy, złości, smutku jak i utraty nadziei oraz może pojawić się poczucie braku kompetencji zawodowych, co w konsekwencji doprowadzić może do objawów wypalenia zawodowego.

fot. panthermedia

Źródła wypalenia zawodowego

Źródeł wypalenia zawodowego można szukać w trzech obszarach. Są to:

  • cechy osobowościowe,
  • stosunek do pracy,
  • struktura i organizacja pracy zawodowej.

Jeśli chodzi o cechy osobowościowe jest to przede wszystkim nieugruntowane poczucie własnej wartości, niepewność i wątpienie we własne możliwości, niska samoocena, trudności z wyrażaniem własnych emocji. Wypalenie zawodowe dotyka także osoby mające określone predyspozycje osobowościowe takie jak wysokie ambicje, perfekcjonizm, duża potrzeba osiągnięć, skłonność do rywalizacji.

Stosunek do pracy może być także źródłem pojawienia się symptomów wypalenia – jest to brak motywacji do pracy, zanik motywacji w trakcie działania, brak poczucia kompetencji, nadmierne zaangażowanie w pracę prowadzące do zatarcia się granic między pracą a życiem osobistym, brak możliwości rozwoju umiejętności i kompetencji.

Źródeł wypalenia zawodowego można szukać także w strukturze i organizacji pracy. Jest to przede wszystkim praca wymagająca dużego zaangażowania osobistego i odpowiedzialności, dochodzi rywalizacja pomiędzy pracownikami, praca wymaga cały czas wzmożonej uwagi, napięcia, praca niosąca duże obciążenie fizyczne i psychiczne w końcu niski status zawodowy i prestiż, a także wynagrodzenie nieadekwatne do wysiłku wkładanego w wykonywaną pracę.

Istotne jest pytanie o to, czy samemu można rozpoznać u siebie objawy zespołu wypalenia. Pomocna może być tu lista tak zwanych objawów ostrzegawczych opracowana przez Kaslowa i Schulmana.

Sugerują oni, aby zwrócić uwagę na takie aspekty jak:

  • niechęć towarzyszącą wychodzeniu do pracy,
  • ciągłe skargi na odczuwany brak chęci do pracy,
  • poczucie izolacji od świata,
  • odbieranie życia jako ciężkiego,
  • duża liczba negatywnych przeniesień w kontaktach z pacjentami,
  • drażliwość,
  • brak cierpliwości w relacjach z rodziną,
  • częste choroby bez rozpoznawalnych przyczyn.

Taka świadomość istnienia zjawiska, jakim jest wypalenie zawodowe, to pierwszy krok na drodze do zmiany.

POWIĄZANE DYSKUSJE NA FORUM Z KATEGORII Inne tematy

🍁🎉 KONKURS! Jesienna chandra: jak sobie z nią radzić? Odpowiedz na pytanie i wygraj zestaw kosmetyków! 🍁🎉
Cześć Wszystkim! Mamy przyjemność ogłosić, że właśnie ruszył nasz nowy serwis: Medforum.pl! 🚀 Na tej platformie znajdziesz najbardziej aktualne informacje, artykuły i porady z zakresu farmacji, ...
Chcemy poznać Twoją opinię!
Cześć! 🌟 Chcielibyśmy jako Redakcja Serwisu poznać Twoją opinię na temat tworzonych przez nas treści: newsów, porad i artykułów pochodzących spod pióra lekarzy, a także copywriterów medycznych. ...
Edycja na portalu uciążliwa
Dzień dobry, Na tym portalu edycja jest trudna. Gdy wpisuje się jakiś temat lub wątek to łatwo go napisać. Natomiast podczas edytowania pojawiają się fragmenty kodu html. Sądzę, że to raczej proble...
Treści blokowane przez moderatora.
Szukam, fajnego, w miarę moderowanego forum. Natomiast nie rozumię dlaczego wiele postów ludzi tutaj jest blokowana, czyli jest nie widzoczna . Mimo iż większość tych postów nie łamie absolutnie nic...
Psychiatria.pl to teraz ForumPsychiatryczne.pl
Drodzy Użytkownicy! Witamy na nowej odsłonie serwisu ForumPsychiatryczne.pl, który zastępuje dawny serwis Psychiatria.pl. Zmiany w serwisie oraz na forum dotyczą całej szaty graficznej i nie...
Co czytacie ?
Jak w temacie, co aktualnie czytacie ?
Reklama:
Reklama: