Historyczne początki psychiatrii - terapia moralna

Spis treści:

1. Historyczna droga psychiatrii
2. Protopsychoterpia – terapia moralna
3. Zakończenie

Historyczna droga psychiatrii 

Za symboliczny początek powstania psychiatrii uważa się moment, kiedy francuski psychiatra Philippe Pinel (1745-1826) uwolnił szaleńców z kajdan w szpitalu Salpêtrière w Paryżu w 1795 roku. Tym samym szaleństwo stało się chorobą psychiczną. Szaleństwo stało się chorobą w sensie medycznym, a w samych szaleńcach zaczęto dostrzegać ludzkie istoty cierpiące, zasługujące na pomoc.

Foucault wiązał narodziny współczesnej psychiatrii z przejściem XVIII i XIX wiecznych społeczeństw w przemysłową fazę kapitalizmu, który zaczyna patrzeć na zamkniętych wewnątrz bram szpitalnych szaleńców jako zasób. Rozwój społeczeństwa mieszczańskiego spowodował, że na ciało zaczęto patrzeć przez kategorię wydajności i produktywności. Szaleńcy zamknięci w szpitalach ogólnych zaczęli być postrzegani jak wartość, którą można zagospodarować, zarządzać i przywrócić społeczeństwu. Psychiatria zwalniając z kajdan „prostytutki, włóczęgów, żebraków, próżniaków i wszystkich innych, którzy zostali zamknięci w ich murach z powodów moralnych” zamykał w murach nowopowstałych szpitali psychiatrycznych wszystkich tych, których rozpoznaje jako chorych, stając się nie tylko główną instytucją zarządzającą szaleństwem, ale także wyraźnym polem sprawowania władzy. Dyscyplina ta zarządza od tego czasu imaginarium zdrowia psychicznego i pomimo istotnych zmian jakie przeszła na przestrzeni dwóch stuleci fakt ten nie ulega znaczącym zmianom.

Protopsychoterpia – terapia moralna 

Pinel – uważany za ojca psychiatrii – jest twórcą tzw. terapii moralnej (fr. le traitmenet moral), szczególnym praktykom psychologicznym, wpływającym bezpośrednio na psychikę przy wykorzystaniu relacji pacjent – lekarz. Według Pinela terapia moralna była wyróżnikiem pomiędzy współczesną psychiatrią, a erą zamknięcia i skucia kajdanami. Nie sposób zyskać pełnego wyobrażenia jak wyglądało samo stosowanie terapii moralnej, niektórzy badacze wskazują tylko, że „psychiatrzy moralni widzieli w szaleństwa złamanie wewnętrznej dyscypliny chorego”, a ich praktyki miały na celu powrót do wewnętrznej moralnej stabilności.

Zakończenie 

Z punktu widzenia i współczesnej wiedzy psychiatrycznej praktyki wczesnej psychiatrii wydają się być co najmniej kontrowersyjne, jednak trzeba mieć na uwadze, że to dzięki rozwojowi dyscypliny, pionierskim działaniom (nawet jeżeli były błędne) współczesna psychiatria dysponuje zarówno leczeniem farmakologicznym jak i psychoterapeutycznym.