Nowe technologie w diagnostyce i leczeniu zaburzeń psychicznych
W tekście przezentuje zastosowanie nowych technologii, które skądinąd kojarzonie są ze światem rozrywki, nie medycyny, w leczeniu psychiatrycznym. Technologia rozszerzonej rzeczywistości pozwala leczyć osoby z PTSD czy zaburzeniami lękowymi. Fenotypowanie cyfrowe z kolei może przekształcić nasz smartfon w urządzenie leczniczo-diagnostyczno-terapeutyczne.
Spis treści:
Wprowadzenie
Epidemia COVID-19 wymusiła ograniczenie bezpośrednich kontaktów międzyludzkich, a te w psychiatrii i psychologii zdają się być nieocenione. Jednocześnie jednak doprowadziło to rozwoju cyfryzacji i technologizacji. Psychiatrzy i psychologowie coraz częściej sięgają po nowe technologie, które z kolei coraz częściej są obsługiwane przez pacjentów bez udziału personelu.
Wirtualna rzeczywistość
Technologia ta pozwala na pełne zanurzenie się w wykreowanym, trójwymiarowym świecie, będąc doświadczeniem niezwykle imersywnym.
Klasycznie rozumiana terapia ekspozycyjna polega na stopniowym eksponowaniu na coraz silniejsze bodźce związane z sytuacją lub przedmiotem wzbudzającym lęk. Poprzez symulację rzeczywistości pozwala na stosunkowo wierne wirtualne odwzorowywanie rzeczywistych bodźców. Najnowsze wyniki badań wskazują na bardzo dużą skuteczność terapii ekspozycyjnej z użyciem technologii VR.
W leczeniu PTSD stosuje się terapię wyobrażeniową, w której pacjent ma za zadanie wyobrażenie siebie w danej sytuacji, np. żołnierz proszony jest o umiejscowienie siebie w trakcie bitwy. Skuteczność tej metody zależy od zaangażowania emocjonalnego pacjenta, musi ponownie przeżyć te same emocje, które towarzyszyły mu w traumatycznym wydarzeniu. Dla osób, które nie są w stanie osiągnąć tak dużego zaangażowania emocjonalnego VR może stanowić swego rodzaju protezę wyobraźni, pomóc przenieść się do traumatycznej rzeczywistości.
Prowadzone są także badania nad wprowadzeniem VR do leczenia i diagnozowania zaburzeń psychotycznych, jedzenia czy depresji, które dają nadzieję na szerokie zastosowanie tej technologii.
Fenotypowanie cyfrowe
Celem fenotypowania cyfrowego jest pomiar ludzkiego zachowania przy wykorzystaniu dużej ilości danych zbieranych w czasie rzeczywistym, w nieprzerwany sposób gromadzonych przez nasze urządzenia cyfrowe np. smartfony.
Fenotypowanie cyfrowe ma duży zakres możliwości klicznych, od wczesnego wykrywania i diagnozy zaburzeń psychicznych, przez monitorowanie objawów i odpowiedzi na leczenie aż po terapie i zapobieganie nawrotom choroby. Możliwości wykorzystania tej metody leżą w gestii możliwości sprzętu, a smartfony, które nosimy w kieszeniach, stają się coraz bardziej wydajne.
Podsumowanie
Rozwój nowych technologii może mieć wpływa także na psychiatrię, poprzez pogłębienie imersji czy wprowadzenie urządzeń monitrująco-diagnostycznych. Daje nam to nadzieję, że w niedługim czasie sytuacja wielu pacjentów ulegnie znacznej poprawie.
Piśmiennictwo
Źródło tekstu:
- Gawęda Ł., Kryzys psychiczny we współczesnym świecie, Warszawa 2021
