Forum: Psychiatria - grupa dla rodziny i pacjenta

Gdy dopada nas zły nastrój, czesto mówimy: mam depresje.
Na szczęście jesienne przygnebienie to często 'zwykła' chandra, a z nia możesz się sama rozptawic.

Naukowcy twierdza, że winę za jesienna chandrę ponosi brak światła słonecznego.
Jego niedostatek wywołuje wiele zmian hormonalnych w naszym organizmie, które wpływaja na samopoczucie.

podobno nawet 10 procent z nas odczuwa mniej lyb bardziej nasilone objawy sezonowego przygnebienia.

Cztery razy cześciej dotyka ono kobiety niż meżczyzn.
Towarzysza mu niczym nieuzasadnione lęki, apatia i senność.

Bądż w ruchu :

Najwiekszymi sprzymierzeńcami w walce z chandrą jest ruch.
Korzystaj z każdej wolnej chwili i wyjdź na świeże powietrze.
Wystarczy nawet pół godziny spaceru dziennie, a nabierzesz sił witalnych.

Wysiłek fizyczny powoduje wzrost stężenia endorfin nazywanych hormonami szczescia.

Nawet podczas niepogody, wyjdź na spacer.
Ruch jest znakomitym lekarstwem na przezwycięzenie chandry.

Światło, czekolada i fryzjer:

Brak światła słonecznego postaraj sie zrekompensować mocniejszym oświetleniem domowych pomieszczeń.

Pomocna może być dieta.Jedz czekoladę, stosuj ostre przyprawy ( pieprz cayenne, papryka, chilli ).

Nastrój często poprawia sam fakt, gdy robimy dla siebie cos dobrego (kąpiel z olejkami czy wizyta u fryzjera).
No i zawsze otaczajmy się życzliwymi ludxmi.

Jesli smutek uczymuje sie dl€żej niż 2 tygodnie i wciaż sie poglebia, możemy mowic o depresji.
W chorobie pojawia sie też niczym nie uzasadnione poczucie winy, brak zainteresowania codziennymi sprawami, chudniecie lub (tycie), rozmyslania o smierci albo spowolnienie ruchow.

DEPRESJA ZWIAZANA Z PORA ROKU

Jedz dużo:

- chleba pelnoziarnistego, makaronow, nasion roslin straczkowych, warzyw i brunatnego ryżu oraz innych produktow z udzialem weglowodanow zlozonych.

Unikaj:

- Alkoholu, ktory moze powiekszyc depresje

- Nadmiernych ilosci słodyczy, herbatnikow i ciastek

Oosoby, ktore zawsze czuja sie przygnebione i spiace i u ktorych objawy te mijaja na wiosne - najprawdopodobniej cierpia na depresje zwiazana z pora roku.
Pozbawienie organizmu wiekszej ilosci światla powoduja procesy chemiczne, ktore moga niekorzystnie wplynac na mozg i w efekcie wywolywac taka wlasnie depresje.

Problem ten dotyczy glownie kobiet żyjacych w strefie klimatu północnego, np w Skandynawi, gdzie depresja ta jest zjawiskiem bardzo czestym i niekiedy prowadzi nawet do samobojstw w czasie dlugich zim, kiedy dni sa krotkie, a słonca malo.

Depresja zwiazana z pora roku do 1987 nie figurowala w oficjalnym rejestrze chorob, chociaz juz w latach dwudziestych lekarze w czasie zimowych miesiecy wysylali pacjentow cierpiacych na depresje "do cieplych krajow", jak sie wowczas mawiało.

TERAPIA ŚWIATŁEM

Wiekszość cierpiacych na depresje zwiazanych z pora roku czuje sie znacznie po tygodniowej lub dwutygodniowej terapi swiatlem.

.Polega ona na dodatkowym poddawaniu pacjenta dzialaniu promieni slonecznych lub jasnego bialego swiatla o wysokiej intensywnosci (od 5 do 10 razy jasniejszego od zwyklego oswietlenia mieszkania)przez pol godziny do kilku godzin dziennie.

Leczenie to jest znacznie efektywniejsze niz stosowanie lekow przeciwdepresyjnych, przepisywanych czasem cierpiacym na ten rodzaj depresji.

Nadmierne łaknienie, zwlaszcza cukrow, czesto wiaze sie z tym zaburzeniem.
Skrobia poprawia na chwile samopoczucie ofiar depresji.
Szwajcarscy naukowcy uważaja, że spozywanie slodkich prodyktow moze powodowac uwolnienie zwiazkow chemicznych powodujacych zmiane nastroju, dzialajacych jak promienie sloneczne lub jasne biale swiatlo.
Po rozpoczeciu terapi swiatlem ochota na slodkie produkty moze zmalec.

Osoby cierpiace na depresje zwiazana z pora roku powinny starac sie zaspokajac nadmierne laknienie produktow weglowodanowych makaronami z lekkimi sosami, fasola i nasionami roslin straczkowych, swieżymi warzywami i chlebem, zamiast tlustymi produktami i slodyczami.

Nalezy takze zrezygnowac z ciastek i herbatnikow oraz starac sie unikac alkoholu, ktory moze jeszcze poglebic depresje.
Trzeba czesciej przebywac na swiezym powietrzu, a jesli sie pracuje w biurze, przysunac biurko blizej okna.
Jezeli jest to mozliwe, nalezy unikac zimowej pluchy, wybierajac sie w tym czasie na wakacje do krajow, gdzie slonca jest pod dostatkiem.

Depresja sezonowa – kiedy pojawiają się dolegliwości, kiedy ustępują?

Depresję sezonową, nazywaną inaczej sezonowym zaburzeniem afektywnym (SAD, seasonal affective disorder), dopiero na początku lat osiemdziesiątych uznano oficjalnie za chorobę. Choroba charakteryzuje się zaburzeniami depresyjnymi późną jesienią i zimą oraz remisją (czyli ustąpieniem objawów) na wiosnę lub latem. Jesienią, a tym bardziej zimą, wiele osób traci wszelką inwencję. Ludzie stają się przygnębieni i rozdrażnieni. Takich osób jest coraz więcej. Wiosną wraz z nadejściem słonecznych i ciepłych dni, następuje radykalna zmiana nastroju. Latem wszystkie dolegliwości znikają. SAD ma często charakter nawrotowy, czyli powtarza się rokrocznie z nadejściem jesieni lub zimy.
Inne rzadkie rodzaje depresji sezonowej.

Rzadko spotyka się też tzw. depresję letnią. Mówią o niej pojedyncze doniesienia naukowe, a obserwacje pochodzą najczęściej z okolic okołorównikowych. W tym więc opracowaniu przez depresję sezonową (sezonowe zaburzenie afektywne, SAD) rozumieć się będzie depresję związaną z późną jesienią i zimą, jest to bowiem postać najczęściej (jeśli nie wyłącznie) występująca w Polsce, Europie oraz w USA.

Leczenie pacjentów z depresją sezonową polega obecnie głównie na fototerapii. Przy pomocy fototerapii można wyleczyć ok. 70 procent pacjentów z SAD. Jest to metoda najlepiej tolerowana przez pacjentów, bez skutków ubocznych. Działania niepożądane są rzadkie. Należą do nich: bóle głowy, suchość śluzówek i oczu. Ostrożność wymagana jest przy niektórych chorobach oczu jak zwyrodnienie barwnikowe siatkówki i u osób stosujących leki uwrażliwiające na działanie światła. Przed fototerapią należy zawsze powiedzieć lekarzowi o zażywanych lekach.

Fototerapia polega na naświetlaniu pacjenta lampą fluorescencyjną emitującą światło o natężeniu od 2500 do 10000 luksów (używane w domach lampy świecą z natężeniem około 300 - 500 luksów, więc światło lecznicze ma o wiele większe natężenie). Lampy stosowane w fototerapii emitują zwykle światło białe o widmie zbliżonym do widma światła słonecznego.

Fototerapia jest najskuteczniejsza, gdy stosuje się ją dwa razy dziennie: rano i wczesnym wieczorem (co najmniej na dwie godziny przed położeniem się do łóżka). Zabiegi trwają od pół godziny do dwóch godzin, przez kilka dni. Objawy depresji powinny ustępować po niecałym tygodniu, rzadko po trzech lub czterech tygodniach. U osób, które nie zareagowały na pierwszy cykl fototerapii, zazwyczaj następuje poprawa po dopasowaniu natężenia światła, zmianie pory i czasu trwania naświetlania czy też kąta padania światła lub zmniejszenia względnie zwiększenia odległości od oczu do źródła światła. Fototerapia w znacznym stopniu łagodzi objawy SAD, bądź nawet powoduje całkowite ustąpienie choroby. Po zastosowaniu fototerapii stan pacjenta powinien wyraźnie poprawić się: przybywa energii, znika senność, zmniejsza się apetyt na słodycze, rośnie chęć do życia. U niektórych leczenie światłem nie przynosi niestety efektu, jest nieskuteczne.

Fototerapia powinna przebiegać pod nadzorem lekarza. W Polsce istnieje możliwość zakupu lampy do fototerapii, i korzystania z niej w domu, jest to ułatwienie dla pacjentów. Lampa taka musi mieć odpowiednie atesty. Należy też wiedzieć, że nieprawidłowo prowadzona terapia może (przy nadmiernym naświetlaniu) grozić pojawieniem się uczucia rozdrażnienia i niepokoju.

Skuteczne może być łączenie fototerapii z lekami przeciwdepresyjnymi.

Aby uzyskać pomoc farmakologiczną należy zwrócić się do lekarza. Leki przeciwdepresyjne mają zwalczać objawy depresji, poprawiać nastrój. Większość z nich (w Polsce) jest sprzedawana na receptę. Bez recepty sprzedawane są leki ziołowe, np. preparaty z dziurawca.

Kolejną metoda leczniczą jest psychoterapia, czyli oddziaływanie słowem, leczenie rozmową. Celem psychoterapii jest nie tylko wyleczenie z depresji, ale także nakłonienie do innego spojrzenia na życie. Psychoterapia może wskazać, w jaki sposób poradzić sobie z depresją. Pozwala zaakceptować zmniejszenie aktywności w okresie jesienno-zimowym. W celu otrzymania takiej pomocy można zwrócić się do psychologa.

Z pewnością korzystnie na kondycję psychiczną wpłynie ruch i ćwiczenia fizyczne najlepiej na świeżym powietrzu, które odpowiadają za utrzymanie organizmu w aktywności. Już nawet krótki spacer, zwłaszcza w dni słoneczne, powinien poprawić samopoczucie.

Ważna jest dieta, szczególnie odpowiednia zawartość tryptofanu. Jest to aminokwas egzogenny (organizm nie jest w stanie sam go wyprodukować, musi zostać dostarczony z zewnątrz). Tryptofan jest prekur***m serotoniny. Serotonina natomiast ma działanie przeciwdepresyjne, uspokajające i relaksujące. Znaczne ilości tryptofanu (służącego organizmowi do wytwarzania serotoniny) zawierają takie potrawy jak: indyk, soja, łosoś, chleb, mleko, kasza manna, ser żółty oraz banany. W diecie osób z zaburzeniami depresyjnymi powinny się także znaleźć witaminy z grupy B. Te witaminy zawierają drożdże piwne, wątróbka, kurczak, indyk, jaja, otręby, pełne ziarno zbóż, płatki owsiane, warzywa, kiełki pszenicy. Potrzebny jest również kwas foliowy zawarty w takich produktach jak sałata, kapusta, natka pietruszki, buraki, ogórki, groch, fasola, soja, soczewica, pomarańcze, chleb razowy i wątróbka. Do innych niezbędnych składników diety warunkujących prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego należy także magnez, który zawarty jest w orzechach, soi, kaszach, kakao, nasionach, roślinach strączkowych, maku i pieczywie pełnoziarnistym.

Bardzo ważne jest pielęgnowanie bliskich związków z innymi ludźmi, włączanie się w aktywność towarzyską, wychodzenie z domu pomimo niesprzyjającej aury, jak najczęstsze robienie rzeczy, które dają przyjemność i poprawiają nastrój oraz unikanie zdarzeń i sytuacji stresujących. Dobrze jest siebie samego traktować z wyrozumiałością i nie należy w tym okresie narzucać sobie zbyt wielu obowiązków.

Angielskie słówko SAD oznacza "smutny". I świetnie pasuje jako nazwa jesiennej choroby: SAD to skrót od Seasonal Affective Disorder, czyli sezonowe zaburzenia nastroju. To naukowa nazwa powracającej co roku chandry jesiennych i zimowych miesięcy. Dotknięci SAD ludzie dużo śpią, a mimo to trudno im się obudzić, mają mało energii, za to duży apetyt, zwłaszcza na słodycze. Są smutni, ociężali, ospali i letargiczni.Jak twierdzą specjaliści, jesienne obniżenie nastroju to przede wszystkim wynik niedoboru światła słonecznego. Jego natężenie jest w październiku czy lutym dwa-trzy razy niższe niż w słoneczny wiosenny dzień i aż 100 razy niższe niż latem na plaży. A w ciemności nasz organizm produkuje więcej melatoniny - hormonu, którego nadmiar powoduje, że jesteśmy senni i apatyczni.SAD to choroba dość powszechna - łagodna jej postać dotyka ok. 10 proc. Polaków, ok. 3 proc. przechodzi tę dolegliwość w ostrzejszej formie. Jedni z nas zaczynają odczuwać skutki braku światła już we wrześniu, inni dopiero w listopadzie. Szczególnie wrażliwe na wahania poziomu melatoniny są kobiety pomiędzy 20. a 40. rokiem życia.

A mnie jest szkoda lata...

Z punktu widzenia psychologii jesienna depresja jest także reakcją na uczucie straty - tracimy lato, a z nim ciepło, słońce, pewne rodzaje aktywności. Rzadziej udzielamy się towarzysko, znika charakterystyczne dla wakacji uczucie beztroski. W takich chwilach psuje się nastrój, zaczynamy mieć czarne myśli i negatywnie interpretujemy przeszłość, teraźniejszość i przyszłość. Nie zauważamy rzeczy pozytywnych. Często w trudnych sytuacjach reagujemy zbyt gwałtownie, przyjmujemy nadmierną odpowiedzialność i dręczy nas poczucie winy. Tracimy apetyt na seks, koncentrujemy się na swoich dolegliwościach, nie radzimy sobie z negatywnymi emocjami. Powracają stare lęki, pojawia się niewiara we własne siły.