Forum: Zaburzenia afektywne dwubiegunowe - CHAD

neuroskoki . pl / neurobiologia-empatii
Psychologia rozróżnia dwa typy empatii. Z perspektywy emocjonalnej empatia to zdolność do współodczuwania stanów emocjonalnych drugiej osoby, natomiast z perspektywy poznawczej – zdolność do rozumienia przekonań, uczuć i zamiarów innych. Empatia jest złożonym procesem, w który zaangażowane są co najmniej dwie drogi: „dół-góra” i „góra-dół”.

Droga „dół-góra” opiera się prawdopodobnie na tzw. neuronach lustrzanych i odpowiada za emocjonalny aspekt empatii, natomiast w drodze „góra-dół” zaangażowana jest kora przedczołowa, której funkcjonowanie odpowiada za zdolność do przyjmowania cudzej perspektywy, tzn. poznawczy aspekt empatii.
Mózg a empatia – droga przetwarzania informacji „dół-góra”

W drogę „dół-góra” zaangażowany jest układ neuronów lustrzanych (MNS – mirror neurons system). Działa on na zasadzie „lustra” – kiedy człowiek obserwuje kogoś, kto wykonuje pewną czynność, w jego mózgu dochodzi do aktywacji szlaku komórek nerwowych odpowiadających za ten ruch. Do pobudzenia układu neuronów lustrzanych dochodzi również wtedy, gdy wyobrażamy sobie wykonywanie przez inną osobę pewnego ruchu oraz gdy naśladujemy ten ruch. W badaniach, w których uczestnicy mieli za zadanie albo tylko obserwować, albo naśladować ekspresje mimiczne różnych emocji, dochodziło do zwiększenia aktywacji u tych osób obszarów mózgu odpowiadających za reprezentację ruchową twarzy. Zgodnie z tzw. modelem percepcji-aktywacji obserwowanie i wyobrażenie sobie co czuje ktoś inny, aktywuje automatycznie szlaki neuronalne odpowiadające za reprezentację stanu osoby obserwowanej. Na podstawie tych wewnętrznych reprezentacji możemy rozpoznać emocje u innych i wyrazić je za pomocą gestów lub wyrazów twarzy.

Droga przetwarzania informacji „góra-dół” odpowiada za poznawczy aspekt empatii – pozwala na wyobrażenie sobie i zrozumienie tego, co czuje inna osoba przez przyjęcie jego punktu widzenia, wyobrażeń czy zamiarów. Taka zdolność do przypisywania stanów umysłowych sobie i innym jest zwana teorią umysłu. Kiedy osoba jest proszona o wyobrażenie sobie, jakie intencje, pragnienia czy przekonania ma inna osoba, dochodzi do aktywacji głównie w korze przedczołowej przyśrodkowej, styku skroniowo-ciemieniowym, bruździe skroniowej górnej i w biegunie płata skroniowego.

Kora przedczołowa przyśrodkowa prawdopodobnie bierze udział również w emocjonalnym aspekcie emocji. Do jej aktywacji dochodziło nie tylko gdy proszono osoby badane o wyobrażenie sobie, co ktoś myśli na dany temat, ale też co czuje. U osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu obszar ten nie zostaje aktywowany, co jest powodem niezdolności takich osób do współodczuwania i rozpoznawania emocji u innych. Osoby z uszkodzoną korą przedczołową oraz dzieci, u których jest ona jeszcze niedojrzała, są niezdolne do przyjmowania cudzej perspektywy i występuje u nich emocjonalne zarażanie (np. zarażanie płaczem u dzieci), które wynika z aktywności układu neuronów lustrzanych.

Clinical Features, Neuropsychology and Neuroimaging in Bipolar and Borderline Personality Disorder: A Systematic Review of Cross-Diagnostic Studies
09 June 2021 Anna Massó Rodriguez, Bridget Hogg, Itxaso Gardoki-Souto, Alicia Valiente-Gómez, Amira Trabsa, Dolores Mosquera, Aitana García-Estela, Francesc Colom, Victor Pérez, Frank Padberg, Ana Moreno-Alcázar and Benedikt Lorenz Amann

Structural Features Related to Affective Instability Correctly Classify Patients With Borderline Personality Disorder. A Supervised Machine Learning Approach.
(pubmed . ncbi . nlm . nih . gov) Luty 2022

dkmn 2022-01-22 08:49:51


Podsumowując, w oparciu o aktualne dowody bezpośrednio porównujące te dwa zaburzenia, nie ma wystarczających danych, aby potwierdzić rozróżnienie jako oddzielne jednostki lub uzasadnić, że oba zaburzenia są częścią wspólnego kontinuum spektrum afektywnego lub że BPD jest podtypem dwubiegunowym . Chociaż wyniki uzyskane w tym wyczerpującym przeglądzie mogą prowadzić nas do poparcia poglądu ChAD i BPD jako dwóch różnych kategorii, w praktyce klinicznej różnice między nimi są często bardzo subtelne, zwłaszcza między ChAD-II i BPD. prowadząc nas do kontemplacji wielowymiarowej wizji.

Powszechne kryteria, takie jak dysregulacja emocjonalna, są łatwe do zidentyfikowania, ale skupienie się na objawach różnicowych jest zadaniem bardziej złożonym. ChAD-I różni się wyraźnie od BPD w sensie fazy maniakalnej/mieszanej, która wymaga hospitalizacji, a niestabilność afektywna ma różne ścieżki, będąc szczególnie częstymi wyzwalaczami interpersonalnymi w BPD. Co więcej, impulsywność wydaje się bardziej cechą w BPD i zmniejsza się w czasie w BPD, w przeciwieństwie do ChAD, poparte niektórymi odkryciami neuropsychologicznymi. Z drugiej strony większość objawów, zwłaszcza depresyjnych, lękowych i hipomaniakalnych mieszanych, występuje w obu stanach (z większym naciskiem na ChAD-II niż ChAD-I), chociaż mogą być bardziej nasilone w BPD. To ostatnie może wskazywać, że BPD znajduje się na górnym końcu spektrum afektywnego jako choroba czasowa (ponieważ diagnoza BPD zmienia się w czasie), ale stan jest cięższy, podczas gdy ChAD jest zaburzeniem trwającym całe życie. Centralnymi wspólnymi częściami obu stanów są temperament afektywny, chociaż niektóre są bardziej specyficzne dla jednej lub drugiej jednostki, oraz niekorzystne doświadczenia w dzieciństwie, które odgrywają szczególnie ważną rolę etiologiczną, która jest obiektywizowana w zmianach strukturalnych i funkcjonalnych mózgu, co może wyjaśniać objawowe deficyty. Trudności z poczuciem własnego ja i trudności w relacjach interpersonalnych są charakterystyczne dla BPD. Dane neuropsychologiczne, a zwłaszcza neuroobrazowe, są jak dotąd niejednoznaczne, aby decydować o nozologicznej dyskusji między obydwoma zaburzeniami. Jednak niedawne badanie stowarzyszenia Genome Wide Association przeprowadzone przez Witta i współpracowników ujawniło, że „zamiast być odrębnym bytem”, BPD pokrywa się etiologicznie z poważnymi psychozami, w tym z ChAD. Nie wolno nam zapominać o innych czynnikach, które mogą nam pomóc w rozróżnieniu, takich jak rodzinna historia ChAD, częstość prób samobójczych, reakcja farmakologiczna, postać zmian nastroju lub epizodów psychotycznych czy częstość występowania wczesnej przemocy seksualnej.