Stres - czy może zabić?

Objawy i przebieg stresu

Stres jest bardzo szerokim pojęciem odnoszącym się do wszystkich emocji, towarzyszącym sytuacji trudnej. Trudnej, a więc takiej, która wymaga od nas pewnego wysiłku, by jej sprostać. Ten właśnie wysiłek, stan mobilizacji organizmu, nazywamy stresem. Sytuacja trudna odczuwana jest subiektywnie – to, co dla jednego będzie drobnostką, dla innego może być niezmiernie trudne.

Czy możliwe jest wyeliminowanie z naszego życia sytuacji trudnych? Nie sądzę. Będziemy napotykali przeróżne trudne wyzwania. Z jednej strony będą nas one obciążać, męczyć, smucić, boleć. Lecz jest i druga strona – dzięki nim rozwijamy się, uczymy, one budują naszą wrażliwość i mądrość.

Stres jako mobilizacja organizmu (zarówno ciała, jak i psychiki) pozwala nam sprostać sytuacji trudnej. Jest konieczny. Jednak może też być szkodliwy. Zdarza się to w dwóch przypadkach: kiedy trwa zbyt długo lub jeśli jest zbyt silny.

Stres przewlekły, niekończąca się sytuacja trudna oraz mocny, gwałtowny stres obniżają sprawność procesów poznawczych (zwłaszcza uwagi), powodują zmęczenie organizmu oraz osłabiają motywację do radzenia sobie z trudnościami. Mogą też prowadzić do zaburzeń psychicznych.

Leczenie stresu

Jak radzić sobie ze stresem? Mówi się tu o dwóch strategiach. Pierwsza to skoncentrowanie się na rozwiązaniu problemu, który jest źródłem stresu. Druga polega na wyciszaniu rozbudzonego, zmobilizowanego organizmu. Pierwsza jest ukierunkowaniem na zadanie, druga na emocje. Każda z nich jest ważna i potrzebna. Jeśli skupimy się wyłącznie na emocjach, będziemy wiecznie uciekać przed nierozwiązanymi trudnościami. Z kolei wyciszenie zbyt silnych emocji pomaga w sposób świadomy i kontrolowany rozwiązać problem.

Ważne jest by nie uciekać od emocji. Są one przecież sposobem, w jaki przeżywamy nasze życie, można powiedzieć, że nadają mu sens. Są też cenną informacją o tym, co dzieje się w moim ciele, psychice oraz wokół mnie. Należy właściwie odczytać ten komunikat oraz przeżyć i wyrazić emocje. Wyciszanie emocji jest potrzebne jedynie wtedy, gdy ich natężenie utrudnia nam radzenie sobie z sytuacją. Każdy z nas dysponuje pewnym arsenałem metod pozwalających uzyskać nad sobą kontrolę. Istnieją również metody specjalnie ku temu opracowane i sprawdzone – treningi relaksacyjne. Nauczenie się ich i stosowanie pozwala opanować zbyt gwałtowne i silne emocje. Pomaga także radzić sobie z przewlekłym, wolnopłynącym lękiem.