Wysokie bezrobocie stało się w Polsce w ostatnich latach najbardziej palącym problemem społecznym. Z dotychczasowych badań CBOS wynika, że sytuację na rynku pracy jako złą lub bardzo złą postrzega przytłaczająca większość Polaków, a obawa przed brakiem pracy dla siebie lub bliskich jest jednym z najpowszechniejszych obecnie lęków. Jednocześnie Polacy coraz lepiej oceniają jakość swojej własnej pracy i zauważają, że zajmuje ona coraz ważniejsze miejsce w ich życiu.

(…) W jednym z sondaży zapytaliśmy respondentów, czy obecnie mają pracę zarobkową lub zajęcie przynoszące stały dochód. Odpowiedzi twierdzących udzieliło 46% ogółu badanych (w tym rolnicy oraz osoby pomagające w prowadzeniu gospodarstwa rolnego). Pracę ma więcej mężczyzn (55%) niż kobiet (39%). (…) Odsetek zatrudnionych rośnie stopniowo wraz z wielkością miejsca zamieszkania: od 42% wśród mieszkających na wsi do 56% wśród mieszkańców największych miast. (…) Dominującą forma zatrudnienia jest umowa o pracę na czas nieokreślony. Tego typu zatrudnienie zadeklarowała ponad połowa mających pracę (55%). (…) Należy dodać, że jedna dziesiąta zatrudnionych nie poprzestaje na jednym rodzaju zatrudnienia i łączy różne jego typy. (…) Odpowiedzi na kolejne pytania dowodzą, że ponad jedna trzecia ogółu zatrudnionych (36%) nie zmieniła rodzaju zatrudnienia od co najmniej piętnastu lat.

(…) Okazało się, że Polacy pracują średnio niemal 45 godzin tygodniowo. Najczęściej odpowiadano (38% badanych), że 40 godzin, czyli tyle, ile wynosi zatrudnienie na pełny etat.
Kobiety poświęcają pracy zarobkowej nieco mniej czasu niż mężczyźni – średnia liczba godzin wynosi odpowiednio: 41,8 oraz 46,8 tygodniowo. (…) Wśród grup społeczno-zawodowych najdłuższy czas pracy deklarują pracujący na własny rachunek poza rolnictwem – średnio 56,5 godziny tygodniowo.

(…) Poprosiliśmy respondentów pracujących, a także uczniów i studentów oraz bezrobotnych o określenie , na jakie zmiany w swoim życiu zgodziliby się, gdyby poszukiwali pracy – jakie niedogodności skłonni byliby zaakceptować, jakie oczekiwania pracodawców gotowi byliby spełnić.
Właściwie wszyscy badani zgodziliby się na wzięcie udziału w szkoleniach, ale tylko wtedy, jeżeli nie musieliby za nie płacić. Na dodatkowe szkolenia na własny koszt wyraziłoby zgodę niemal dwie piąte (39%), ponad połowa zaś (58%) nie chciałaby za nie zapłacić.
Niemal wszyscy skłonni byliby nauczyć się obsługi komputera bądź tez poszerzyć swoje umiejętności w tym zakresie. Zdecydowana większość byłaby gotowa poprawić swoje umiejętności komunikacji w języku obcym.
Poszukujący pracy Polacy znacznie częściej zgodziliby się na rozpoczynanie jej bardzo wcześnie rano (84%) niż kończenie późnym wieczorem (54%).
Trzy czwarte badanych twierdzi, że mogłoby zrezygnować z palenia papierosów w godzinach pracy, ale jedna piąta nie zdecydowałaby się na takie wyrzeczenie. (…) Wśród palaczy odsetek niezamierzających powstrzymać się od palenia w pracy byłby znacznie większy.
Niemal połowa ankietowanych (49%) poszukując pracy zgodziłaby się na całkowitą zmianę sposobu ubierania się, makijażu, fryzury itp.
Jedynie nieco ponad dwie piąte (41%) wyraziłoby zgodę na częste wyjazdy służbowe w nowej pracy, a jeszcze mniejsza liczebnie grupa (32%) zaakceptowałaby uciążliwe dojazdy. Porównywalne odsetki badanych zaakceptowałyby pełną dyspozycyjność, a także pracę w weekendy (po 29%).
Przeprowadzkę do innej miejscowości w kraju lub wyjazd za granicę w celu podjęcia pracy zaaprobowałaby prawie tyle samo ankietowanych (odpowiednio: 30% i 31%).
Mniej niż jedna czwarta pytanych byłaby gotowa podjąć pracę w uciążliwych warunkach (w hałasie, brudzie).

(…) Pozostawanie bez pracy nie wpływa na gotowość do zmian w przyzwyczajeniach, zachowaniu, nie podwyższa tolerancji na niedogodności – bezrobotni nie różnią się pod tym względem od ogółu badanych.

(…) Zapytaliśmy wszystkich badanych, czy w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy uczyli się bądź uczęszczali na jakieś kursy lub szkolenia. Jedna czwarta uczestników badania (26%) odpowiedziała twierdząco. Jak można było się spodziewać, odpowiedzi na to pytanie najbardziej różnicuje wiek respondentów. (…) Najczęściej uczęszczali na szkolenia lub kursy ci, którzy są najlepiej wykształceni – ponad połowa respondentów z wyższym wykształceniem i prawie dwie piąte z wykształceniem średnim (pytaliśmy również o kształcenie w szkołach wyższych). Wśród badanych z wykształceniem podstawowym i zasadniczym zawodowym dokształcało się znacznie mniej osób (12-15%). (…) Co ciekawe, wśród bezrobotnych odsetek tych, którzy deklarowali, że w ciągu minionych dwunastu miesięcy uczyli się bądź dokształcali, był nieznacznie niższy od przeciętnego wśród ogółu badanych (wyniósł 20%).